***Mita có đeo khẩu trang không?
Nhiều bạn bè hay theo dõi Mita đã share và post thông tin “Bạn không cần khẩu trang để phòng ngừa lây nhiễm virus corona”, một số bạn thì nhắn tin hỏi bạn Mita việc này có thật sự đúng không? Bạn Mita viết vài dòng đây.
Mita dành 2 tiếng đồng hồ để viết xong bài này, bạn có thể tốn 2-3 phút để đọc xong, có nhiều phần bạn khó hiểu hãy tạm để đó và lướt đến việc cần làm là gì nha, khi nào rãnh đọc lại.
Dịch bệnh COVID-19 lây lan ra sao?
1. Cấu trúc virus corona gồm 2 phần cơ bản là sợi RNA bên trong được gói bên ngoài lớp vỏ glycoprotein (virus spike glycoprotein). 𝗦𝗼̛̣𝗶 𝗥𝗡𝗔 đ𝗼̛𝗻 𝗴𝗶𝗮̉𝗻 𝗻𝗲̂𝗻 𝘃𝗶𝗲̣̂𝗰 𝘁𝗼̂̉𝗻𝗴 𝗵𝗼̛̣𝗽 𝗿𝗮̂́𝘁 𝗻𝗵𝗮𝗻𝗵. 𝗩𝗼̉ 𝗴𝗹𝘆𝗰𝗼𝗽𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 𝗻𝗮̀𝘆 𝗻𝗵𝘂̛ 𝗰𝗵𝗶̀𝗮 𝗸𝗵𝗼́𝗮 𝗺𝗼̛̉ 𝘁𝗲̂́ 𝗯𝗮̀𝗼 𝗰𝗵𝘂̉. Khi glycoprotein gắn được với màng tế bào chủ thì virus sẽ đi được vào bên trong tế bào chủ, sử dụng vật liệu di truyền của tế bào chủ và tổng hợp các thành phần của virus và bắt đầu chui ra ngoài tế bào chủ để 𝘁𝗶𝗲̂́𝗽 𝘁𝘂̣𝗰 𝘅𝗮̂𝗺 𝗻𝗵𝗶𝗲̂̃𝗺 𝘁𝗲̂́ 𝗯𝗮̀𝗼 𝗰𝗵𝘂̉ 𝗺𝗼̛́𝗶.
2. 𝗠𝗼̂̃𝗶 𝗹𝗼𝗮̣𝗶 𝘃𝗶𝗿𝘂𝘀 𝗰𝗼́ 𝘁𝗲̂́ 𝗯𝗮̀𝗼 𝗰𝗵𝘂̉ 𝗸𝗵𝗮́𝗰 𝗻𝗵𝗮𝘂, phải đúng tế bào chủ nó mới tiếp tục sinh sôi và tiếp tục lây nhiễm, có nghĩa là, virus động vật thì sống và lây nhiễm trong tế bào động vật khó có thể sống và lây nhiễm trên tế bào người. Tuy nhiên, một số virus chia sẽ thông tin di truyền cho nhau thì chúng có thể tồn tại và phát triển trong tế bào chủ khác. Ví dụ, virus động vật có trong tế bào động vật, khi bạn tiếp xúc – ăn phải động vật chứa virus, thì virus này có thể chia sẽ thông tin di truyền cho nhau và sống trong tế bào người. Đây là trường hợp của coronavirus, cụ thể chúng ta quan tâm là COVID-19.
3. 𝗖𝗢𝗩𝗜𝗗-𝟭𝟵 𝘀𝗼̂́𝗻𝗴 𝗰𝗵𝘂̉ 𝘆𝗲̂́𝘂 𝘁𝗿𝗼𝗻𝗴 𝗰𝗮́𝗰 𝘁𝗲̂́ 𝗯𝗮̀𝗼 𝗰𝗼́ 𝗼̛̉ đ𝘂̛𝗼̛̀𝗻𝗴 𝗵𝗼̂ 𝗵𝗮̂́𝗽. Glycoprotein COVID-19 xâm nhiễm vào tế bào đường hô hấp, tổng hợp di truyền và thoát ra ngoài để tiếp tục xâm nhiễm. Đường hô hấp gồm mũi, hầu, họng, xoang và thanh quản, đường hô hấp dưới tính từ khí quản, phế quản và 2 lá phổi. 𝗡𝗵𝘂̛̃𝗻𝗴 𝗴𝗶𝗼̣𝘁 𝗱𝗶̣𝗰𝗵 𝗵𝗼̂ 𝗵𝗮̂́𝗽 𝘀𝗲̃ 𝘁𝗶𝗲̂́𝗽 𝘅𝘂́𝗰 𝘃𝗮̀𝗼 𝗰𝗼̛ 𝘁𝗵𝗲̂̉ 𝗯𝗮̣𝗻 𝗯𝗮̆́𝘁 đ𝗮̂̀𝘂 𝘁𝘂̛̀ 𝗺𝘂̃𝗶, 𝗺𝗶𝗲̣̂𝗻𝗴, 𝗱𝗶̣𝗰𝗵 𝗻𝘂̛𝗼̛́𝗰 𝗺𝗮̆́𝘁.
4. 𝗡𝗵𝘂̛̃𝗻𝗴 𝗴𝗶𝗼̣𝘁 𝗱𝗶̣𝗰𝗵 𝗵𝗼̂ 𝗵𝗮̂́𝗽 𝗸𝗵𝘂𝗲̂́𝗰𝗵 𝘁𝗮́𝗻 𝗿𝗮 𝗻𝗴𝗼𝗮̀𝗶 𝗸𝗵𝗶 𝗰𝗼𝗻 𝗻𝗴𝘂̛𝗼̛̀𝗶 𝗻𝗴𝘂̛𝗼̛̀𝗶 𝘁𝗵𝗼̛̉ (khuếch tán khoảng 1m), 𝗵𝗼 (khuếch tán khoảng 2m), 𝗵𝗮̆́𝘁 𝘅𝗶̀ (khuếch tán khoảng 6m). Do đó, người bệnh nhiễm COVID-19 thở, ho, hắt xì sẽ khuếch tán giọt dịch hô hấp chứa COVID-19. Khi giọt dịch này tiếp xúc với giọt dịch của bạn thì bạn sẽ lây nhiễm COVID-19 thôi.
CƠ THỂ BẠN PHẢN ỨNG NHƯ THẾ NÀO ĐỂ LOẠI BỎ VIRUS? VÀ TẠI SAO LẠI TỬ VONG?
Đó chính là 𝗵𝗲̣̂ 𝗺𝗶𝗲̂̃𝗻 𝗱𝗶̣𝗰𝗵 của bạn. Hệ miễn dịch của bạn gồm 2 nhóm: nhóm 1 là miễn dịch bẩm sinh (innate immunity) phản ứng cực nhanh trong vài giờ nhưng không nhạy cảm; nhóm 2 là miễn dịch đáp ứng (adaptive immunity) phản ứng chậm nhưng vô cùng hiệu quả. Tế bào nhóm 1 (macrophages, neutrophils, …) học được đặc tính của tế bào lạ (virus) hay nói là chúng thực hiện trình diện kháng nguyên cho tế bào nhóm 2 (T, B cells). Tế bào nhóm 2 học được đặc điểm tế bào lạ và bắt đầu lên chiến lược tấn công, loại bỏ tế bào lạ.
Trong quá trình chiến đấu khốc liệt của tế bào miễn dịch 1 và 2 thì bạn có những triệu chứng mệt mỏi, khó thở, sốt, sụt cân, biếng ăn …. . 𝗞𝗵𝗶 𝗵𝗲̣̂ 𝗺𝗶𝗲̂̃𝗻 𝗱𝗶̣𝗰𝗵 đ𝘂̉ 𝗺𝗮̣𝗻𝗵 𝗺𝗲̃ đ𝗮̂̉𝘆 𝗹𝘂̀𝗶 𝘃𝗶𝗿𝘂𝘀 𝗿𝗮 𝗻𝗴𝗼𝗮̀𝗶 𝘁𝗵𝗶̀ 𝗯𝗮̣𝗻 𝘀𝗲̃ 𝗸𝗵𝗼̉𝗲 𝘁𝗿𝗼̛̉ 𝗹𝗮̣𝗶.
Trong một số trường hợp, hệ miễn dịch không đủ mạnh, chúng hoạt động quá mức và gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể, cuối cùng dẫn đến TỬ VONG.
ĐỂ GIẢM THIỂU SỰ TIẾP XÚC VỚI GIỌT DỊCH BỆNH THÌ BẠN PHẢI LÀM GÌ?
Theo phân tích trên, bạn sẽ đủ thông minh để nên biết làm gì phải hơm nào.
1. Hạn chế/ tránh xa người bệnh (ít nhất trong khoảng cách đề cập trên), chưa biết bệnh do có do virus COVID-19 hay không, gồm cả những người có triệu chứng sốt, ho, nhức đầu, ….
2. Che chắn/ hạn chế tiếp xúc các khu vực liên quan hệ hô hấp gồm: mắt, mũi, miệng.
3. Nếu phải tiếp xúc với các khu vực liên quan hệ hô hấp thì phải chắc chắn rằng đây an toàn và không có bất kỳ nguồn virus nào cả.
HẠN CHẾ CỦA ĐEO KHẨU TRANG LÀ GÌ?
Chúng ta sẽ bị rơi vào tình trạng 𝘁𝗵𝗶𝗲̂́𝘂 𝗼𝘅𝗶 do đeo khẩu trang, tình trạng rất tệ với sức khỏe của bạn. Đặc biệt ở người bệnh hô hấp thì tình trạng này càng tệ hơn, vấn đề suy hô hấp và dẫn đến cái chết càng nhanh hơn.
VẬY CÓ NÊN ĐEO HAY KHÔNG NÊN ĐEO KHẨU TRANG VÀ XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO ĐỂ CHÚNG TA ĐƯỢC AN TOÀN?
1. 𝗡𝗘̂𝗡 đ𝗲𝗼 𝗸𝗵𝗮̂̉𝘂 𝘁𝗿𝗮𝗻𝗴 trong trường hợp sống nơi công cộng, đến nơi công cộng, làm việc với người khác, gần người có dấu hiệu bệnh, gần người bệnh, người bệnh.
2. 𝗞𝗵𝗼̂𝗻𝗴 𝗰𝗮̂̀𝗻 đ𝗲𝗼 𝗸𝗵𝗮̂̉𝘂 𝘁𝗿𝗮𝗻𝗴 nếu bạn sống một mình trong căn phòng thoáng đoãng không khí, hoặc bạn sống trên núi như Mita không có ma nào cả, nếu có thì cách nhau cũng mấy chục mét hoặc vài trăm mét.
Đ𝗲𝗼 𝗸𝗵𝗮̂̉𝘂 𝘁𝗿𝗮𝗻𝗴 𝗻𝗮̀𝗼 𝗹𝗮̀ 𝗢𝗞𝗜?
1. Đeo khẩu trang để ngừa các hạt dịch hô hấp có nguy cơ chứa COVID-19 lây nhiễm sang bạn. Kích thước của các hạt dịch này khoảng 75 – 360 micro mét.
2. Khẩu trang y tế thông thường có thể lọc được các hạt có kích thước lớn hơn 5 micro mét, nên oki nhé.
3. Khẩu trang vải có lỗ hở to hơn, có khả năng thấm hút các giọt dịch, nếu bạn thay thường xuyên và vệ sinh kỹ thì vẫn oki.
BẠN MITA LÀM GÌ ĐỂ NGỪA VIRUS COVID-19?
Mita đang sống trên núi, không khí trong lành, rất ít người qua lại và Mita không đeo khẩu trang và cũng không đeo mắt kính. Mita chỉ bổ sung thực phẩm lành mạnh, thể dục thể thao điều độ, ngủ nghỉ điều độ, làm việc hợp lý để giữ hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh và sẵn sàng chiến đấu nếu không may rơi vào tình huống bị nhiễm COVID-19.
Những ngày gần đây, sinh viên bắt đầu đi học lại, các bạn đến từ nhiều nước, nhiều sân bay khác nhau và đương nhiên các bạn có thể mang virus tới. Bạn Mita cũng e dè hơn chứ.
1. Mita vẫn không đeo khẩu trang, không đeo mắt kính khi ở trong phòng cá nhân, phòng làm việc một mình, bãi cỏ trên núi, hàng cây hoa chuông vàng lung linh dưới nắng. Mita ăn uống rất lành mạnh nào rau, nước ép rau, quả, uống nhiều nước, gừng nghệ tỏi hành. Mita ngủ điều độ lắm ít nhất 7 giờ mỗi ngày, giấc ngủ rất say. Mita làm việc ít lại một chút thay vì trước đây 16 giờ/ ngày thì giờ làm 10 giờ/ngày thôi. Mita thể dục thể thao điều đặn hơn: chơi golf 1 giờ, chạy bộ 30 phút, nhảy 2 lần, giãn cơ 2 lần, hít thở sâu 3 chu kỳ và 2 lần 1 ngày.
2. Mita luôn đeo khẩu trang và cố gắng đứng xa xa khi giao tiếp với người khác đặc biệt rất e dè khi giao tiếp với người ho sụ sụ, cảm sốt.
3. Mita luôn đeo khẩu trang và kèm mắt kính nữa khi đến siêu thị, chợ, bệnh viện, …nói chung là nơi công cộng.
4. Mita sẽ dùng khăn giấy hoặc tay áo che miệng/ mũi lại khi không may hắt xì hoặc ho.
5. Mita tuyệt đối không ăn chung thức ăn với người khác, không chia sẻ thức ăn như pizza, không ăn thức ăn được người khác cầm trên tay họ và đút vào miệng cho mình. Mita tuyệt đối không dùng chung đũa, muỗng, chén, bát, ly, tách với người khác (thói quen này bổ sung thêm chứ Mita luôn có một bộ muỗng, đũa, nĩa, ống hút kè bên mình).
6. Mita không rửa tay thường xuyên, chỉ rửa tay khi chuẩn bị thức ăn, thức uống, khi chuẩn bị ăn hoặc uống, khi có nhu cầu đặt tay lên mắt, mũi miệng, và rửa tay sau khi đi vệ sinh.
7. Mita không dùng bất kỳ nước rửa tay công nghiệp nào, nước rửa tay Mita dùng thường xuyên nhất hiện tại là GE + (muối borat) + glycerin thực vật và ít vitamin E.
8. Mita không có thói quen ngấy mũi, sờ mũi, dụi mắt, sờ môi miệng. Có đôi lúc ngắm mình trong gương có sờ chút đỉnh nhưng trước đó đã rửa tay sạch và lau khô tay.
9. Công việc của Mita là cần mang găng tay cao su y tế nên trước khi làm việc hoặc trước khi ngừng việc đều phải dùng cồn 75% để xịt và lau khô trước khi loại bỏ găng tay cao su ra khỏi người.
𝗛𝗮̃𝘆 𝘀𝗮́𝗻𝗴 𝘀𝘂𝗼̂́𝘁 đ𝗼̂̀𝗻𝗴 𝗵𝗮̀𝗻𝗵 𝗰𝘂̀𝗻𝗴 𝗰𝗼̣̂𝗻𝗴 đ𝗼̂̀𝗻𝗴, đ𝘂̛̀𝗻𝗴 𝗺𝘂̀ 𝗾𝘂𝗮́𝗻𝗴 𝗺𝗮̀ 𝗹𝗮̀𝗺 𝗱𝗶̣𝗰𝗵 𝗯𝗲̣̂𝗻𝗵 𝘁𝗿𝗼̛̉ 𝗻𝗲̂𝗻 𝗸𝗵𝗼́ 𝗸𝗶𝗲̂̉𝗺 𝘀𝗼𝗮́𝘁 𝗵𝗼̛𝗻.
Bài viết này có thể làm rất nhiều bạn bè và các bạn theo dõi Mita buồn lòng (nếu buồn quá hãy bỏ theo dõi và hủy kết bạn đi, chứ Mita sẽ lo lắng sự buồn nãn của bạn làm bạn suy yếu miễn dịch và thêm bệnh đây), nhưng Mita đề nghị các bạn hãy sáng suốt hơn. Đừng vì một việc thành công của một người các bạn đem ra làm dẫn chứng cho triệu người. Đừng vì một người có chút thành tựu mà tất cả mọi thứ thuộc về người đó bạn đều tin một cách mù quáng.
Hãy bảo trọng nhé!
Mita
2020.03.03
P/s: đây là hình ở núi Meishan, Taiwan.
Nếu bạn đã đọc xong rồi, đã hiểu, hãy chia sẻ lại cho người khác cùng hiểu và tốt nhất thêm vài lời khi chia sẻ để người đọc thứ 3 sẽ dễ hình dung hơn.
Cảm ơn bạn đồng hành cùng đại dịch COVID-19.
